Monument in Laren (Gld) voor Black Watch en Régiment de Maisonneuve

Door Jan Braakman

In het Gelderse dorp Laren werd op 5 april 1945 een verwoede strijd gevoerd, waarbij met name de regimenten van de Black Watch en het Régiment de Maisonneuve getroffen werden.

In 2019 was ik na de 4 mei-herdenking in Laren om te vertellen over de Canadese jongens die sneuvelden op en rond 5 april. In het Kulturhus in Laren (Gld) liet ik presentatie zien waarop ik de namen van de gesneuvelde soldaten liet zien, met hun leeftijden erbij.

Ik had er voor gezorgd dat de lijst met namen precies een minuut duurde.

Het was doodstil in de zaal. Bij mijn weten was dat voor het eerst in 75 jaar dat er in de Larense gemeenschap zo nadrukkelijk een minuut stilte was om letterlijk stil te staan bij het offer van de Canadese bevrijders.

Op 7 mei 2023 komt er bij het monument een plaquette met de namen van de gesneuvelde mannen van het Royal Highland Regiment of Canada (Black Watch) en het Régiment de Maisonneuve. De plaquette wordt geplaatst bij het monumentje dat in 1995 in het dorp is geplaatst.

Over al die jongens heb ik eerder een korte biografie geschreven op deze website.

De namen op de plaquette zijn:

Ralph Piercey ❉ 17 jaar

Ralph Piercey, geboren 4 juli 1927, was de vijfde in een rij van dertien kinderen in het gezin van Jacob en Clara Piercey. Jacob was visser in de toen nog Britse kolonie New-Foundland. Nadat Jacob en Clara in 1920 trouwden, verhuisden ze naar Verdun, niet ver van Montreal (Quebec), waar Jacob timmerman werd – een … Lees verder

Chesley Edwin Nightingale ❉ 30 jaar

Chesley Edwin Nightingale was niet de vlotste. Klein van stuk was Chesley: 1,63 meter en hij woog 60 kilo schoon aan de haak. Hij was voorkomend, schoon, gezond; hij had blauwe ogen en bruin haar – en misschien was dat wel wat hem aantrekkelijk maakte voor Vida, zijn vrouw. Vida en Chesley trouwden op 18 … Lees verder

Leslie Williams ❉ 33 jaar

Leslie Williams (geboren 21 september 1911 in Londen) was eigenlijk geen Brit meer toen hij in maart 1944 het Canadese leger inging. Hij was als dertienjarige in 1925 naar Canada geëmigreerd en had sindsdien een carrière als boerenknecht opgebouwd. De lagere school had hij niet afgemaakt; wegens ziekte, zei hij toen hij in dienst ging. Als … Lees verder

Gerald Paul MacKenzie ❉ 28 jaar

Volgens luitenant Maurice Rozand was Gerald Paul MacKenzie plezierig in de omgang, een volwassen vent met wie je een goed gesprek kon voeren. MacKenzie was een belezen man, hij wist wat er in de wereld gaande was, rapporteerde Rozand, de man die MacKenzie beoordeelde bij de keuring voor het Canadese leger. MacKenzie was tweetalig, Frans … Lees verder

Howard Hector Muirhead ❉ 20 jaar

In de boomgaard, aan de westkant van de weg ten zuiden van Laren. Dat was de plek waar Howard Muirhead zijn voorlaatste rustplaats kreeg. De nog maar 20 jaar jonge soldaat van het Royal Highland Regiment of Canada (Black Watch) had het leven gelaten tijdens de bevrijding van het Achterhoekse dorpje. Dertien jongens van zijn regiment kwamen … Lees verder

Michael Peter Brown ❉ 31 jaar

Michael Peter Brown zong. Als hij als houthakker aan het werk was kon Michael ongestoord de liedjes aanheffen die hij als kind had geleerd, of op de radio gehoord. Toen hij in september 1942 als 28-jarige keuring deed voor het Canadese leger, vertelde hij van zijn liefhebberij. Hij had op de boerderij gewerkt, gevist en … Lees verder

Frederick Taylor Forbes ❉ 31 jaar

Emily Taylor was niet voor het geluk geboren. Ze was moeder van vijf kinderen, misschien wel zes – daarover zijn de archieven niet helemaal duidelijk. Na de Tweede Wereldoorlog was haar gezin gedecimeerd. Haar man was weggelopen, twee zoons waren gesneuveld in het leger, een zoon en een dochter leefden nog en van twee andere … Lees verder

Marcel Martin ❉ 30 jaar

Marcel Martin was een intelligente jongeman, toen hij zich in april 1943 voor de dienst in het Canadese leger meldde. Hij was al 28 jaar. Marcel had vaste verkering en een kleine vriendengroep. Hij wilde chauffeur worden in het leger, daar had hij al ervaring mee. Hij kon ook kleine reparaties uitvoeren … Lees verder

George Dale Sharpe ❉ 27 jaar

Op 5 april 1945 zou het dorp Laren (Gld) door Canadezen worden bevrijd. Het was een onverwachts harde strijd, waarbij tientallen Canadese en Duitse soldaten omkwamen. Onder hen was de Canadese sluipschutter Dale Sharpe. George Dale Sharpe zag het levenslicht op 22 oktober 1917. Hij was al 25 toen hij in maart 1943 dienst nam … Lees verder

Frederick Parkinson ❉ 36 jaar

Frederick Parkinson wilde graag een bijdrage leveren aan de strijd tegen de Duitsers. De geboren Brit woonde in Montreal (Quebec, Canada) met zijn vrouw en twee kinderen toen hij in april 1944 het leger in ging. Hij had toen al verschillende pogingen gedaan om bij de marine of de luchtmacht te worden aangenomen. Hij had … Lees verder

Gordon Hume Hand ❉ 19 jaar

Gordon Hume Hand had nog geen jaar gediend in het Canadese leger toen hij op 5 april 1945 in het Gelderse Laren aan zijn verwondingen bezweek. Hand had de overtocht vanuit Canada naar Engeland gemaakt in november 1944 en in februari werd hij verscheept naar het Europese vasteland om deel te nemen aan de strijd … Lees verder

James George Todd ❉ 36 jaar

In 1994 maakten Riek de Greef-Koeslag en Henk de Greef een ritje vanuit hun woonplaats Ayton in de Canadese provincie Ontario. Hun doel was Paris, zo’n 130 kilometer ten zuiden van hun woonplaats en ongeveer 120 kilometer ten westen van Toronto. Ze hadden een briefje bij zich met een naam: Todd, James George. Ze waren … Lees verder

Jean Baptist Turcotte ❉ 19 jaar

Jean Baptiste Turcotte had geen vriendin toen hij in maart 1944 het Canadese leger inging. Maar toen hij ruim een jaar later sneuvelde lag er bij zijn persoonlijke bezittingen een fotootje van een jonge vrouw in militaire kleding. Het was een bijzondere foto, niet zozeer vanwege de vrouw die er op stond, maar vanwege het … Lees verder

Fernard Baril ❉ 20 jaar

Op 2 april 1945 moet Fernand Baril uit Montreal (Canada) een slecht voorgevoel hebben gehad. Hij maakte in zijn Soldier’s Service and Pay Book zijn testament op. Mocht hij komen te overlijden, schreef hij met zijn Parker vulpen, dan liet hij al zijn bezittingen na aan zijn vader Emilius Baril. Mocht die niet meer leven, … Lees verder

Jean Paul Belanger ❉ 19 jaar

De achttienjarige Jean Paul Belanger was zo gezond als een achttienjarige kan zijn, toen hij in mei 1944 tekende voor het Canadese leger. Het enige bijzondere dat bij de medische keuring werd opgemerkt was een moedervlek op zijn rug. Belanger had blauwe ogen, bruin haar; hij woog net 58 kilo bij een lengte van 1,57 … Lees verder

Gerard Russel Eddy Pilon ❉ 22 jaar

Armanda Pilon moet veel verdriet gehad hebben. Haar man verloor ze nog voor haar vijftigste, in augustus 1936. En toen het oorlog werd in 1940 gingen haar drie zoons het leger in: Philippe, Jean Paul en Gerard. Toen de oorlog voorbij was keerde alleen Jean Paul terug. Philippe en Gerard hadden het leven gelaten. Philippe … Lees verder

Wellie Bertrand ❉ 28 jaar

Van Wellie Bertrand zijn gelukkig verschillende foto’s bewaard gebleven. Hij had een stevige dos golvend donker haar, een geprononceerd, beetje vierkant gezicht. Op een van de foto’s poseerde hij trots en in vol ornaat in zijn uniform, zijn linkerhand nonchalant en ontspannen om een kinderhand gevouwen. Het kind dat niet op de foto staat is … Lees verder

Armand Gionet ❉ 19 jaar

Armand Gionet wilde graag boer worden, als hij het leger uitging. De private bij het Canadese Regiment de Maisonneuve kwam uit een eenvoudig katholiek gezin uit Middle Caraquet in de Canadese kustprovincie New Brunswick. Zijn vader was visser en boer. Toen Armand op 25 maart 1944 de formulieren invulde waarmee hij zich aanmeldde voor het … Lees verder

Edgar Ross ❉ 21 jaar

Het was bijna oudjaar en Edgar Ross, een negentienjarige soldaat bij het Royal Canadian Ordnance Corps van Canadese leger, dacht dat hij wel een voorschot kon nemen op de jaarwisseling. Hij had verlof en zat in de trein onderweg van zijn legerplaats Barrieville via Brockville naar zijn ouderlijk huis in Ste Rose du Degale in … Lees verder

Amede Letourneau ❉ 25 jaar

Amede Letourneau was 23 jaar jong toen hij in augustus 1942 zijn handtekening zette onder het Attestation Paper van de Canadian Active Service Force. De in Ste Sabine (Quebec) geboren Letourneau woonde bij zijn vader in Welland, Ontario. Amede kwam uit een gezin met acht kinderen: drie jongens en vijf meisjes. Zijn oudste zus Maria was 32 toen … Lees verder

Roger Dufort ❉ 19 jaar

Eerste Kerstdag 1944 vierde de negentienjarige Roger Dufort in het Verenigd Koninkrijk. Na een overtocht van een week was hij vanuit Canada met de boot in Engeland aangekomen, waar hij met een grote groep mede-militairen werd ontscheept. Dufort was een roomskatholieke jongen uit een gezin van zes. Zijn vader was in 1939 … Lees verder

©2023 Jan Braakman